Φάε παιδί μου… Βασιλικό Πολτό

Η μελισσοκομία είναι επιστήμη και τέχνη μαζί.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει την εφαρμογή των προϊόντων της μέλισσας τόσο σε παραδοσιακά όσο και σε σύγχρονα φάρμακα. Πολλές μελέτες στοχεύοντας στην προαγωγή και διατήρηση της καλής σωματικής και ψυχικής υγείας, διερευνούν τις ιδιότητες των προϊόντων αυτών.
Τα προϊόντα αυτά αποτελούν και προσθήκες σε απλά τρόφιμα, προκειμένου να αναβαθμίσουν την θρεπτική τους αξία, αποτελώντας με αυτόν τον τρόπο τα λειτουργικά τρόφιμα. Σε τρόφιμα δηλαδή που έχουν την ικανότητα να προάγουν καλύτερα την φυσιολογική ή ψυχολογική υγεία σε σύγκριση με τα παραδοσιακά. Αυτό συμβάλλει θετικά για την άριστη διατήρηση της υγείας, την ευημερία, και την μείωση της χρόνιας ασθένειας.

Ο βασιλικός πολτός είναι ένα από αυτά τα προϊόντα της μέλισσας. Εκκρίνεται κυρίως από τους υποφάρυγγικούς και τους γναθικούς αδένες των εργατριών μελισσών (Apis mellifera) μεταξύ της έκτης και της δωδέκατης ημέρας της ζωής τους και είναι ένα βασικό φαγητό για την ανάπτυξη της βασίλισσας των μελισσών.
Τόσο βασικό όσο το μητρικό γάλα για το βρέφος!

Είναι κρεμώδες, κιτρινόλευκος και ισχυρά όξινος (pH 3,4 – 4,5), με ιδιάζουσα οσμή και υπόπικρη γεύση. Το χρώμα του αποτελεί σημάδι φρεσκάδας. Όσο πιο λαμπερό είναι τόσο πιο φρέσκος και χωρίς σημάδια οξείδωσης, αφού είναι ένα προϊόν ευαίσθητό στο οξυγόνο, τον αέρα και το φως. Περιέχει πολλές σημαντικές ενώσεις με βιολογική δραστικότητα, όπως ελεύθερα αμινοξέα, λιπαρά οξέα, σάκχαρα, μεταλλικά στοιχεία, πρωτεΐνες και βιταμίνες. Περίπου το μισό του ξηρού βάρους του αποτελείται από πρωτεΐνες. Συγκεκριμένα περιέχει ένα μοναδικό συνδυασμό πρωτεϊνών (12-15%), σακχάρων (10-12%), λιπιδίων (3-7%), αμινοξέων, βιταμινών και μετάλλων.
Συγκεκριμένα περιέχει Β1, Β2, Β3, Β5, Β9 και σε μικρότερες ποσότητες υπάρχουν και οι Β12, C και Ε ενώ απουσιάζουν πλήρως οι βιταμίνες Α και Κ. Ακόμη περιέχει ιχνοστοιχεία όπως νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο, σίδηρο, χαλκό και μαγγάνιο Στην σύσταση του βασιλικού πολτού εκτός από τα παραπάνω συστατικά περιλαμβάνονται η χολίνη, ακετυλοχολίνη, χοληνεστερονάση, φωσφατάση, αδενοσίνη και γ – γλοβουλίνη.
Σε σύγκριση με την ζωή των εργατριών μελισσών η οποία είναι σύντομη και στερείται γονιμότητας, αντιθέτως η βασίλισσα, η οποία τρέφεται αποκλειστικά με τον βασιλικό πολτό που οι εργάτριες παράγουν για αυτήν, χαρακτηρίζεται από την εκτεταμένη διάρκεια ζωής της και την πλούσια γονιμότητά της, αφού βρίσκεται πάντα με πιο ανεπτυγμένα αναπαραγωγικά όργανα σε σχέση με αυτα των εργατριών.
Ως εκ τούτου, ο βασιλικός πολτός χρησιμοποιείται μακράν ως συμπλήρωμα για την αναβάθμιση της διατροφής, την καλή υγεία, την αντιγήρανση, την μακροζωία και την γονιμότητα.

Η πιο ισχυρή όμως και διαδεδομένη χρήση του αφορά την ισχυρή αντιμικροβιακή του δράση.
Επίσης καταπολεμά το αίσθημα της κούρασης και βελτιώνει την διάθεση, αφού είναι πλούσιος σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες επιδρούν στο νευρικό σύστημα μαζί με την ακετυλοχολίνη.
Επίσης βελτιώνει την ανοχή στην γλυκόζη, συνεπώς μπορεί να διορθώσει τις τιμές του σακχάρου και επίσης θεραπεύει την αναιμία αφού σχετίζεται με την καλύτερη ερυθροποίηση.
Αναφορές κάνουν λόγο ακόμη και για νευροεκφυλιστικές ασθένειες, οστεοαρθρίτιδα, έκζεμα, δυσμηνόρροια, όμως δεν είναι αποδεδειγμένες.
Πρόκειται λοιπόν για ένα superfood!
Αφού του έχουν αποδοθεί τόσες πολλές θεραπευτικές ιδιότητες, είναι πολύ λογικό να έχει δημιουργηθεί και ένας τεράστιος μύθος γύρω του.
Οι μελέτες στην παγκόσμια βιβλιογραφία έχουν να ανανεωθούν πολλά χρόνια σχετικά με την εγκυρότητα και τα οφέλη όλων των παραπάνω ισχυρισμών. Ασφαλώς τα θρεπτικά συστατικά παραμένουν ως έχουν στον βασιλικό πολτό. Μάλιστα τριετής ελληνική έρευνα ανακάλυψε για πρώτη φορά κάποια βιο-ενεργά θρεπτικά συστατικά στον βασιλικό πολτό που δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο τρόφιμο.

Ωστόσο θα πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες στον άνθρωπο (και όχι στο εργαστήριο ή στα ζώα), έτσι ώστε να έχουμε στην διάθεσή μας περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία. Θα λέγαμε ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου στην μέση. Ούτε λοιπόν αποτελεί μαγική ουσία η οποία θεραπεύει τα πάντα, όμως από την άλλη δεν πρόκειται και για ένα ..απλό συμπλήρωμα διατροφής.

Η δόσολογια δεν έχει καθοριστεί.
Μια ασφαλής δόση είναι για τους ενήλικες 1 κουταλάκι ειδικά για βασιλικό πολτό (θα βρείτε στην αγορά) ή αλλιώς μπορείτε να υπολογίσετε από ένα κουταλάκι του γλυκού, περίπου το ¼ ή αλλιώς μέχρι 250mgr. Η λήψη θα πρέπει να γίνεται υπογλώσσια και χωρίς τροφή για 30’.
Για ασθενείς ή αθλητές η δόση μπορεί να διπλασιαστεί.
Σίγουρα αν θέλουμε να μιλάμε για οφέλη στην υγεία μας θα πρέπει η λήψη να είναι συνεχόμενη για 4 μήνες, ενώ τα πρώτα σημάδια βελτίωσης θα μπορέσουμε να τα δούμε μετά τους πρώτους 2 μήνες.

Τι γίνεται με τα παιδιά;
Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, ότι δηλαδή χρειαζόμαστε περεταίρω έρευνα, θα λέγαμε ότι η λήψη βασιλικού πολτού από τα παιδιά θα πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά.
Ο κίνδυνος σχετίζεται με αλλεργικές αντιδράσεις, όπως όλα τα προϊόντα της μέλισσας άλλωστε.
Υπάρχουν αναφορές στην βιβλιογραφία για άσθμα, δερματίτιδες, αναφυλαξία. Έτσι για τα παιδιά καλό θα ήταν να έχουν κλείσει τα δύο πρώτα έτη τουλάχιστον και να υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του παιδιάτρου σας. Παιδιά με ιστορικό δερματίτιδας, άσθματος, αναφυλαξίας σχετίζονται θετικά με αλλεργική αντίδραση (με την μορφή εξανθήματος), στον βασιλικό πολτό.
Μπορείτε να εξακριβώσετε αν είναι ανεκτός ο βασιλικός πολτός με την λήψη απειροελάχιστης δόσης και στην συνέχεια να αυξάνετε σταδιακά και χωρίς την λήψη άλλου αλλεργιογόνου στοιχείου εκείνη την ημέρα. Έτσι και αλλεργική αντίδραση να εμφανιστεί θα είναι αναλογική της δόσης. Αν διασφαλίσετε ότι δεν εμφανίζει το παιδί αλλεργικά συμπτώματα, η δόση είναι η μισή από τους ενήλικες. Δηλαδή 100 – 150mg.
Όταν υπάρχει υπευθυνότητα πάντα οι παρενέργειες ελαχιστοποιούνται και μπορούμε συμπληρωματικά να καταναλώνουμε βασιλικό πολτό και εμείς και τα παιδιά μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επιδρά στην τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, ιδιαίτερα τον χειμώνα που οι ιώσεις είναι σε έξαρση. Στην διανοητική και σωματική υγεία!

Να μην ξεχάσουμε να πούμε ότι φυλάσσεται στην κατάψυξη για ένα χρόνο.

Πηγές:

Eshraghi S., Seifollahi F., «Antibacterial Effects of Royal Jelly on Different Strains of Bacteria», Iranian J Publ Health, Vol. 32, No. 1, pp.25 – 30, 2003.
Effect of royal jelly ingestion for six months on healthy volunteers Nutrition Journal201211:77 https://doi.org/10.1186/1475-2891-11-77
Fantini Paola,1 Delle Donne Pantalea,1 Calogiuri Gianfranco,2 Ferrannini Antonio,1 Vacca Angelo,1,3 Nettis Eustachio,1 and Di Leo Elisabetta1,4 Oral Allergy Syndrome in a Child Provoked by Royal Jelly
Case Reports in Medicine
Volume 2014 (2014), Article ID 941248, 3 pages
Hidaka Saburo, Okamoto Yoshizo, Uchiyama Satoshi, Nakatsuma Akira, Hashimoto Ken, Ohnishi S. Tsuyoshi, Yamaguchi Masayoshi, «Royal Jelly Prevents Osteoporosis in Rats: Beneficial Effects in Ovariectomy Model and in Bone Tissue Culture Model», Advance Access Publication 24 April 2006.
Molan, “The role of honey in the management of wounds,” Journal of Wound Care, vol. 8, no. 8, pp. 415–418, 1999.
Patel NG, Haydak MH, Gochnauer TA: Electrophoretic components of the proteins in honeybee larval food. Nature. 1960, 186: 633-634. 10.1038/186633a0.
Takenaka T: Chemical composition of royal jelly. Honeybee Sci. 1982, 3: 69-74.
R. Leung, A. Ho, J. Chan, and C. K. W. Lai, “Royal jelly consumption and hyp ersensitivity in the community,” Clinical Experimental Allergy, vol. 27, no. 3, pp. 333–336, 1997

Χαριζάνης Π., «Μέλισσα και Μελισσοκομική τέχνη», Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, 1996 Αθήνα.

Σχόλια

Σχόλια