Διατροφική εκπαίδευση γονέων: Συχνά λάθη στη Διατροφική Διαπαιδαγώγηση των παιδιών σας και πώς θα τα μάθετε να τρώνε σωστά

Η Ελλάδα, σύμφωνα με τη Διεθνή Ομάδα Εργασίας Παχυσαρκίας (IOTF), κατατάσσεται μεταξύ των τριών πρώτων ευρωπαϊκών χωρών, όσον αφορά την παιδική παχυσαρκία. Το συνολικό ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκών παιδιών ξεπερνάει το 1/3 του συνολικού παιδικού πληθυσμού και διαρκώς αυξάνεται. Τα παχύσαρκα παιδιά δείχνουν ήδη από πολύ νωρίς αυξημένα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και ινσουλίνης του αίματος.
Ο ρόλος των γονέων στη διατροφική εκπαίδευση των παιδιών είναι καθοριστικός. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επηρεάσει αρνητικά τη διατροφή των γονέων, με αποτέλεσμα να αφιερώνουν ολοένα και λιγότερο χρόνο στο να εκπαιδεύσουν το παιδί τους σε μια ισορροπημένη διατροφή από όλες τις ομάδες τροφίμων και με ποικιλία.

Το συγκεκριμένο άρθρο απευθύνεται σε όλους τους γονείς που ενδιαφέρονται για την σωστή διατροφική διαπαιδαγώγηση των μικρών τους παιδιών. Μιλάμε για διατροφική εκπαίδευση γιατί περί αυτού πρόκειται! Τα παιδιά γεννιούνται γνωρίζοντας μόνο να πίνουν γάλα. Τα υπόλοιπα πρέπει να τα μάθουν και να τα καλλιεργήσουν ως συνήθειες ανάλογα πάντα με την ηλικία τους. Μέσα στο άγχος και το ενδιαφέρον που έχουν όλοι οι γονείς κάποιες φορές γίνονται και λάθη. Μπορούν όμως να διορθωθούν με το σωστό χειρισμό, υπομονή, επιμονή και απλά, ξεκάθαρα μηνύματα προς τα παιδιά!

Παρακάτω παρατίθενται έξι βασικά σφάλματα που κάνουν λάθος οι γονείς στη διατροφική εκπαίδευση του παιδιού.

Δεν θέλουν το παιδί στην κουζίνα
Μελέτες δείχνουν ότι η συμμετοχή του παιδιού στην παρασκευή των γευμάτων είναι το πρώτο βήμα στο να τα κάνουν να δοκιμάσουν νέα τρόφιμα. Επομένως οι γονείς θα έπρεπε να ενισχύουν τα παιδιά τους να παρακολουθούν ή να συμμετέχουν στην παρασκευή ενός φαγητού που θεωρούν ότι θα βοηθήσει το παιδί να έχει υγιεινή διατροφή καθώς έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που συμμετέχουν έχουν την διάθεση να δοκιμάσουν –τουλάχιστον μία φορά- το γεύμα που μαγείρεψαν σε σχέση με τα παιδιά που κρατούνται μακριά από αυτήν την διαδικασία.

Ελέγχουν το φαγητό μέσω ανταμοιβής
Πολλοί γονείς συνηθίζουν να λένε στο παιδί τους « εάν φας τις φακές, θα σου δώσω γλυκό». Μόνο που τελικά, ενώ οι γονείς χρησιμοποιούν τις πρακτικές αυτές για να ενθαρρύνουν τα παιδιά να τρώνε π.χ. λαχανικά, μπορεί τελικά να οδηγήσουν κατευθείαν το παιδί στο τρόφιμο «αμοιβή», το γλυκό που καταλήγει να γίνεται πιο θελκτικό στα μάτια των παιδιών. Έτσι, όταν πια το τρόφιμο-ανταμοιβή κάποια στιγμή γίνει ελεύθερα διαθέσιμο, το παιδί θα το επιλέξει περισσότερο, ειδικά όταν ο γονέας δεν είναι παρών.
Στην περίπτωση που καταφέρατε να αυξήσετε την ποικιλία τροφίμων τότε επιβραβεύετε με ένα μικρό δωράκι ή δραστηριότητα. Ποτέ μέσω φαγητού ή λιχουδιάς! Το ίδιο ισχύει και για μια επιτυχία στο σχολείο ή αλλού. Το ‘μπράβο’ του παιδιού θα πρέπει να είναι ανεξάρτητο από τις διατροφικές του συνήθειες.
…ή μέσω απαγορεύσεων
Στο άλλο άκρο έχουμε τους γονείς που είναι τόσο απόλυτοι με την σωστή διατροφή του παιδιού που καταλήγουν να έχουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις όπως το παιδί να μην τρώει καθόλου γλυκά. Ακόμα και να μπορούμε να το ελέγξουμε στο περιβάλλον του σπιτιού, μεγαλώνοντας το παιδί σίγουρα θα βρεθεί μπροστά στον πειρασμό. Αυτό που πρέπει να έχετε φροντίσει είναι να ξέρει τότε πως θα το διαχειριστεί. Αν λοιπόν, το παιδί γνωρίζει ότι το γλυκό είναι η εξαίρεση στην καθημερινή του διατροφή και μια φορά την εβδομάδα μπορεί να ζητήσει κάτι γλυκό και να το απολαύσει, τότε έχουμε πετύχει το στόχο μας! Δεν έχουμε τον κίνδυνο του ‘τρώω κρυφά’ ούτε της υπερκατανάλωσης. Πολύ σημαντικό στο κομμάτι αυτό είναι το παιδί να λαμβάνει τα ίδια μηνύματα από όλη την οικογένεια!

Κάνουν τα λαχανικά να μοιάζουν βαρετά
Τα λαχανικά πρέπει να παρασκευάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε, όχι μόνο να είναι τραγανά, αλλά να διατηρούν μεγάλο μέρος της υγρασίας, του χρώματος, του αρώματος και της γεύσης, καθώς και των θρεπτικών συστατικών τους. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να βράζονται για πολύ ώρα σε μεγάλες ποσότητες νερού, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα σε λίγο νερό.
Σε πολλά παιδιά αρέσει να βουτάνε κομμάτια ωμών λαχανικών σε τριμμένο τυρί ή διάφορες σάλτσες, κυρίως όταν τα έχουν παρασκευάσει μόνα τους. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να αγαπήσουν τα λαχανικά σε μικρή ηλικία.

Τρώνε λανθασμένα μπροστά στο παιδί
Οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα και τα παιδιά υιοθετούν μέσω της μίμησης, όχι μόνο τις συνήθειες των γονέων τους σχετικά με τα καταναλισκόμενα τρόφιμα, αλλά και τη γενικότερη διαιτητική τους στάση και συμπεριφορά απέναντι στο φαγητό. Αυτό περιλαμβάνει την ποικιλία και την ποσότητα του φαγητού, το ωράριο των γευμάτων, και πολύ περισσότερο την ατμόσφαιρα που υπάρχει γύρω από το τραπέζι και το γεύμα.
Επίσης, ενδέχεται τα παιδιά να μιμούνται ακόμη και την εικόνα των γονέων τους στη στάση που παίρνει το σώμα τους όταν τρώνε. Μητέρες που προβληματίζονται για το βάρος τους και κάνουν συχνά δίαιτα έχουν κόρες έχουν το ίδιο προφίλ κάτι που δημιουργεί σύνδρομα στέρησης, ακόμη και διατροφικές διαταραχές.

Επιμένουν να καθαριστεί το πιάτο
Το σερβίρισμα μεγάλων μερίδων φαγητού και η επιμονή «να καθαριστεί το πιάτο» είναι δύο κακές συνήθειες πολλών γονέων και γιαγιάδων που υποτιμούν έτσι τις ικανότητες των παιδιών να ανταποκριθούν στα εσωτερικά ερεθίσματα της πείνας και του κορεσμού. Μητέρες που ήλεγχαν περισσότερο την πρόσληψη τροφής των παιδιών τους είχαν παιδιά που παρουσίαζαν μικρότερη ικανότητα ελέγχου της ενεργειακής πρόσληψης και αυξημένο σωματικό βάρος.
Γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως τα παιδιά πρέπει να έχουν κάποια αυτονομία επί τη διατροφικής τους πρόσληψης. Έτσι δε θα πρέπει να γίνονται πολύ εξουσιαστικοί και παρεμβατικοί στη διατροφική συμπεριφορά του παιδιού αλλά να αντιληφθούν ότι ένας πιο διακριτικός έλεγχος ίσως να ήταν πιο συνετός.

Παραδίδουν τα «όπλα»
Πολλοί γονείς συχνά ισχυρίζονται ότι υπάρχουν τρόφιμα που δεν πρόκειται το παιδί τους να τα καταναλώσει ποτέ. Οι μελέτες όμως που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα δείχνουν μεγάλες διακυμάνσεις στην πρόσληψη θρεπτικών συστατικών κατά την ανάπτυξη του παιδιού.
Ακόμα και όταν έχουμε στα χέρια μας ένα παιδί που είναι δύσκολο στο φαγητό, ακόμα και τότε, είναι σημαντικό να του έχουμε οριοθετήσει μια ρουτίνα γευμάτων. Εξίσου σημαντικό είναι στις περιπτώσεις αυτές να μην προσφέρουμε πολλές εναλλακτικές όταν αυτό αρνείται να καταναλώσει το φαγητό της ημέρας. Ιδίως όταν οι εναλλακτικές είναι γάλα ή οποιαδήποτε λιχουδιά!
Τέλος, στην περίπτωση που έχετε ένα παιδί με περιττά κιλά αξίζει να σημειώσουμε ότι το παιδί δεν είναι ένας μικρός ενήλικας. Αυτό σημαίνει ότι τεχνικές όπως ‘κόβουμε το βραδινό’, μονοφαγικές διατροφές και εξαιρετικά μικρές μερίδες ώστε να χάσει βάρος είναι απόλυτα λανθασμένες. Μια τέτοια αντιμετώπιση το μόνο σίγουρο είναι το ότι θα επηρεάσει το ρυθμό ανάπτυξής του και πιθανόν να οδηγήσει σε έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών.
Όποτε θυμηθείτε ότι μιλάμε για διατροφική παιδεία η οποία απαιτεί χρόνο και πρέπει να είναι και μια ευχάριστη διαδικασία τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά!

Σχόλια

Σχόλια